เพื่อความอยู่รอดของวัฒนธรรมลายลักษณ์: ว่าด้วยงานจดหมายเหตุเอกสารโครงการวิจัย สกว. (การวิจารณ์ฯ)
เพื่อความอยู่รอดของวัฒนธรรมลายลักษณ์:
ว่าด้วยงานจดหมายเหตุเอกสารโครงการวิจัย สกว. (การวิจารณ์ฯ)
จากการที่สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ได้ให้ทุนวิจัยเกี่ยวกับการวิจารณ์ศิลปะต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2542 จนถึงปัจจุบัน กลุ่มนักวิจัยได้รวบรวมเอกสารในส่วนของข้อมูลดิบ และข้อมูลเกี่ยวกับกิจกรรมต่างๆ ไว้เป็นจำนวนมาก ในความคิดดั้งเดิมแบบราชการไทย เอกสารส่วนใหญ่ที่มีอายุเกิน 10 ปี ก็มักจะมีการเผาทิ้งหรือนำไปย่อยเป็นเยื่อกระดาษ คณะผู้วิจัยมีความเห็นว่า เอกสารต้นเรื่องเหล่านี้มีความสำคัญยิ่งต่อนักวิจัยในอนาคตที่อาจจะสมัครใจเข้ามาศึกษาเรียนรู้วิธีการทำวิจัย และแสวงหาข้อมูลซึ่งหายากหรือเข้าถึงได้ยาก
เนื่องจากหัวหน้าโครงการ ในภาค 1และ 2 ศ. ดร. เจตนา นาควัชระ ซึ่งเป็นผู้บุกเบิกโครงการนี้ เป็นอาจารย์ของมหาวิทยาลัยศิลปากร จึงได้ติดต่อกับมหาวิทยาลัยศิลปากร ให้รับเอกสารจำนวนมากเหล่านี้เข้าไว้ เข้าไว้เป็นส่วนหนึ่งของงานจดหมายเหตุ ซึ่งมหาวิทยาลัยฯ ก็ตอบสนองด้วยดี (ก่อนหน้านี้ หอสมุดมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ก็ได้นำเอกสารจดหมายเหตุส่วนหนึ่งไปใช้ในการศึกษาวิธีการจัดระบบ และส่วนหนึ่งปรับเป็น digital archive จากนั้นได้มอบต้นฉบับคืนให้มหาวิทยาลัยศิลปากร)
เอกสารอีกส่วนหนึ่งเป็นเอกสารส่วนตัวของ ศ. เจตนา นาควัชระ ในรูปของต้นฉบับผลงานวิชาการ เริ่มตั้งแต่วิทยานิพนธ์ปริญญาเอกที่เขียนเป็นภาษาเยอรมัน เอกสารส่วนใหญ่ชี้ให้เห็นถึงจุดเริ่มต้น พัฒนาการของงานวิจัย ไปจนถึงขั้นของการตีพิมพ์เผยแพร่ เอกสารอีกส่วนหนึ่งเป็นแฟ้มต่างๆ ที่เกี่ยวกับคณะกรรมการสำคัญๆ ของทางราชการ เช่น สภาวิจัยแห่งชาติ ทบวงมหาวิทยาลัย กม. กรรมการสภามหาวิทยาลัยต่างๆ ฯลฯ ซึ่งน่าจะยังประโยชน์ต่อผู้ที่ใส่ใจจะศึกษาค้นคว้าพัฒนาการของอุดมศึกษาไทย นอกจากนี้ยังมีเอกสารที่เกี่ยวกับการติดต่อกับสถาบันต่างประเทศในเอเชีย ยุโรป และสหรัฐอเมริกา
ภาพถ่ายที่เห็นเป็นเพียงเศษเสี้ยวหนึ่งของเอกสารทั้งหมดที่ได้มอบให้มหาวิทยาลัยไปแล้ว และจะมอบให้ต่อเนื่องไปเป็นระยะๆ อาจสรุปเบื้องต้นได้ว่า มหาวิทยาลัยศิลปากรน่าจะมีบทบาทอันสำคัญในการบุกเบิกงานด้านจดหมายเหตุ ซึ่งแตกต่างจากงานห้องสมุดโดยทั่วไป
อนึ่ง หนังสือสำคัญๆ เกี่ยวกับการวิจารณ์ ซึ่งคณะผู้วิจัยได้สั่งซื้อต่อเนื่องมาด้วยทุนวิจัยจาก สกว. รวมทั้งหนังสือส่วนตัวของศาสตราจารย์ เจตนา นาควัชระ ก็ได้ส่งมอบให้กับมหาวิทยาลัยศิลปากรไปแล้วส่วนหนึ่ง อาจกล่าวได้ว่า หนังสือเกี่ยวกับการวิจารณ์เหล่านี้เป็นหนึ่งในองค์รวมของเอกสาร (collection) ด้านการวิจารณ์ศิลปะแขนงต่างๆ ที่สำคัญที่สุดในประเทศไทย